An Giang tổ chức lễ đón bằng UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam

HGTV – Tối 19/3, tại Khu Du lịch quốc gia Núi Sam, phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang long trọng tổ chức lễ đón bằng UNESCO ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, đồng thời tổ chức khai hội Vía bà Chúa Xứ núi Sam năm 2025.

Tham dự buổi lễ có nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Phó thủ tướng Mai Văn Chính cùng lãnh đạo một số bộ, ngành, các tỉnh, thành phố và hơn 2.000 người dân tỉnh An Giang.

Độc đáo Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam

Hoạt cảnh tái hiện lại truyền thuyết rước tượng Bà Chúa xứ Núi Sam

Đây là các sự kiện có ý nghĩa quan trọng nhằm tôn vinh, tuyên truyền di sản Lễ hội Vía Bà Chúa xứ núi Sam của tỉnh, đồng thời quảng bá các giá trị di sản văn hóa truyền thống của tỉnh An Giang đến cộng đồng trong và ngoài nước.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là lễ hội tâm linh lớn nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long, mỗi năm tỉnh An Giang đón hơn 8 triệu lượt thì trong đó có hơn 4 triệu lượt khách đến tham quan, vui chơi tại lễ hội Vía Bà. Lễ hội kéo dài từ tháng Giêng cho đến tháng 4 âm lịch, phần chính lễ bắt đầu từ ngày 22 đến 27 tháng 4 âm lịch. Lúc này, du khách từ các nơi kéo lên đỉnh núi Sam và Miếu Bà Chúa Xứ chiêm bái lễ phục dựng rước tượng Bà Chúa Xứ từ núi Sam xuống đỉnh núi.

Việc tổ chức lễ đón bằng UNESCO và Khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam nhằm để tôn vinh, tuyên truyền, quảng bá sâu rộng những giá trị di sản của An Giang đến rộng rãi người dân, du khách trong và ngoài nước.

Tăng cường nhận thức của cộng đồng trong nước và quốc tế về giá trị văn hóa, lịch sử và ý nghĩa của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Thông qua đó, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Qua đó, quảng bá giá trị lịch sử, văn hoá vùng đất, con người An Giang, khẳng định bản sắc văn hóa phong phú của cộng đồng các dân tộc Kinh, Hoa, Chăm, Khmer…, giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của địa phương, thúc đẩy phát triển du lịch theo định hướng phát triển bền vững.

Hành trình trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Xác định tầm quan trọng của lễ hội Vía Bà nên từ tháng 6/2016 lãnh đạo tỉnh An Giang đã tích cực làm hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam đệ trình tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tháng 5/2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ phối hợp các bộ, ngành, địa phương liên quan triển khai xây dựng hồ sơ di sản dự kiến trình UNESCO, trong đó có Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam.

Tháng 6/2020, Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính Phủ Vũ Đức Đam về việc dự kiến lập hồ sơ các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của Việt Nam trình UNESCO, trong đó có Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam.

Tháng 1/2021, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang ban hành Kế hoạch số 46/KH-UBND về việc xây dựng hồ sơ đề cử quốc gia Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam đệ trình UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

Từ tháng 5/2021 đến tháng 2/2022, hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được thực hiện theo quy định pháp luật và Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã trình xin ý kiến thẩm định của Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Tháng 5/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có Văn bản đề nghị Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam xem xét hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam cho đợt xét duyệt năm 2024.

Tháng 7/2023, Ban Thư ký Công ước 2003 về Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể đã có Công văn CLT/LHE/23/0199900015 gửi Cục Di sản văn hóa xác nhận hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam đang được thẩm định để xem xét ghi danh vào chu kỳ xét 2024 tại cuộc họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003, tổ chức tại Paraguay từ ngày 2/12/2024-7/12/2024.

Từ tháng 8/2023 đến tháng 5/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang tiếp tục bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam theo đề nghị của Ban Thư ký Công ước 2003 về Bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể.

Tháng 12/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang thành lập Đoàn Công tác bảo vệ hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được thông qua tại kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003.

Sau quá trình chuẩn bị tích cực, khẩn trương và trách nhiệm, ngày 4/12/2024, tại thủ đô Asunción, Paraguay, trong khuôn khổ Kỳ họp lần thứ 19 Ủy ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, “Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam” của Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.. Đây là lễ hội truyền thống đầu tiên của vùng ĐBSCL được đón nhận vinh dự trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.